Quaenam in mundo admiranda? RESP.

QVOD omnes cornices sint nigrae: quod ratti aequè citò currant ac mures: quod canes ossa arrodant & deglutiant: quod rusticus armaturam induat, galeam capiti imponat, hastam ar­ripiat ad defendendum pullos galli­naceos, cum singulis diebus tam di­ligenter observentur à vulpium or­phanis. Mirabile quod feles nequam post coenam, densis existentibus te­nebris, s [...]ne lumine, sine gladio, sine pileo, nudis auribus pedibusque, absque crepidis calopodiisque au­deant aggredi ingentem exercitum honestorum murium & glirium. Mirabilius quod hyems nunquam [Page 2] ita caleat sicuti aestas: uti legitur apud Quinquarillam, sine perspicillo in libro per omnia albo, in illis verbis pata, pata, pon. Mirabilissimum om­nes foeminas hoc vitio laborare, ut per unum idemque foramen min­gant & cacent, cum (scilicet) latrinae po­dicem obverterint.

Quid est scholasticus?

R. Est filius patris sui, frater so­roris, nepos avunculi, doctor om­nium, praesertim in naturalibus, ut­pote qui se libenter adjungit puellis, quae ex simplicitate cas [...]um feli cu­stodiendum commiserunt. Summa summarum studiosus melius loqui­tur furno, etiamsi os ejus non ita lar­gè pateat; profert aurea verba, eti­amsi rostrum ipsius non sit flavum.

Noctis commoda quaenam? RESP.

1. Nocte conficiuntur homines. 2. Nocte amatores amasia sua ad­eunt, & cum iis fabulantur. 3. Nocte Cosmographi, Astrologi, Philoso­phi contemplantur planetas. 4. No­cte [Page 3] ebrii sine scandalo sese inebriant & planetas (hem patinas dicere vo­lui) perscrutantur. 5. Nox arride [...] magis, quo liberius suam magiam exerceant; placet furibus ut tutius furentur; meretricibus ut delecta­bilius coeant. Breviter (ut 600. lite­ris dicam) nox confert dulcem quie­tem, & inducit oblivionem om­nium malorum. Certè si nox non es­set, multi artifices se perditum irent: qui candelabra, & candelas confi­ciunt, quânam re compararent sibi victum? Lenones honesti quomodo sese sustentarent. Magni mercato­res sulphuratorum mendicarent; quid enim opus esset sulphuratis, si non essent candelae; quid candelae sine nocte? Object. Luna est candela naturalis, ergo non opus est cande­lis artificiosis? R. 1. Luna non semper lucet, & tunc homines instar glirium stertere cogerentur. 2. Est quidem Luna candela naturalis lu­cens noctuis & verspertilionibus, non & hominibus, multo minus furibus.

Sapiens homo debet quibus sibi cavere? RESP.

1. A zelo amantium. 2. A rapi­nâ militum. 3. A penna notario­rum. 4. A subtili practicâ procura­torum. 5. A mercatoribus non dan­tibus mutuò. Contrà non renuet prandere cum Abbatibus; coenari cum Advocatis; jentaculum sumere cum commissariis aliisque magnati­bus; celebrabit pascha in aedibus suis, at quadragesimum ubique. Praeceptores nostri si nos instruere solebant: Quinque hominum gene­ra frequentant nundinas, 1. emp­tores, 2. venditores, 3. spectatores, 4. ij qui spectatum veniunt, 5. trium literarum homines, vulgò crume­nisecae, ab hoc quinto homi­num genere, discipuli, vo­bis cavete.

Cur odium Vatinianum inter Mona­chos & Canonicos?

R. Quia monachis ova, Cano­nicis gallinae in deliciis sunt. Mo­nachi accusant Canonicos, quod gallinas devorent, quae illis ova es­culenta parere possunt; contra Ca­nonici accusant Monachos, quod ova comedant, è quibus pulli galli­nacei (cibus Canonicorum) excu­duntur. Iudex & Scabini sic respon­derunt; Monachorum rationibus perpensis illis assentimur: sed per­pensis rationibus Canonicorum & illis assentimur itaque neutra pars causâ cecidit. Monachorum una ratio est è millibus petita, quia pos­sunt esse gallinae absque ovis: nam Deus in prima creatione creavit gallinas cum nullum esset ovum. Contra Canonici asserunt Deum gallinas non ex nihilo creasse, sed ex materiâ quâdam confusa, quam Iu­daei tohu vabohu, poëtae chaos nomi­nant. 2. arcte accurateque tenent, gallinas posse produci etiam non existentibus g [...]llinis: idque probant [Page 6] experientiâ. Nam cives in Alcair, urbe Turcicâ, in furnis suis calidis ex ovis pullos exilire faciunt: itaque adhuc sub judic [...] lis est, quis victor, quis victus, dubitatur.

Faemina formidolosa quaenam?

R. Quae caudam intra crura de­ponit.

Homo cujus partis orationis est?

R. Participii partis: quia partem capit ab omni animalium genere. Sic multis struthiocameli ventriculus est, qui durissima concoquere pos­sunt; aliis adest cor Leonis, in quo­rum numero sunt milites quidam; plures canis natura gaudent; quam plurimi suis, omnia promiscuè de­vorantes; infiniti asini cómplexione delectantur, à Gallis dicti, Asnes à courtes oreilles.

Quotuplices sunt crepitus ventris?

R. Sunt multiplices, Tormenta­rii horrendos edunt sonitus; domi­cella crepitus suos premunt in [...]ra nates, exilesque sonos emittunt; [Page 7] crepitus apothecariorum nihil aliud redolent quam vinum aromatites, vel anisum conditum: aromatarii nil nisi zingiber in podice habent; procuratores articulant suos crepi­tus, sicuti causam alicujus processus; advocati (quos auri sacra fames exa­gitat) nil nisi aurum tonant in suas braccas; experiemini, & procul du­bio invenietis aliquid merdae.

F [...]mina audax quaenam?

R. Quae duos homines per unum foramen exspectat.

Quid est Rusticus?

R. Liberalis est, ut dives ava­rus; delectabilis, ut stercus saccha­ra [...]um; syncerus, ut miles tempore bel [...]i apud pulchram foeminam; a­mabilis ut podagricus; albus ut civis ex Aethiopia, civilis ut rusticus Montensis. Brevi [...]er, Dominus ru­sticus (cui Deus largiatur vitam do­nec moriatur) est pulchrior mona­cho sine cappa, mēdico sine scutella, advocato sine codice & decretali­bus, ebrio sine cantharo. Dominus [Page 8] rusticus est insignis & generosus miles, qui uno oculo torvo tremo­rem incuteret integro exercitui mu­scarum, imò scarabaeorum: in illius honorem sequens carmen pono,

Quosnam usus praestat charta? RESP.

1. Ut nates mundemus, alioqui digitis illas tergere oporteret. 2. Me­moria optimorum librorum char [...]â reservatur: hinc extat Ovidius de amoribus, speculum ululae, quatuor filii Aymonis, &c. proba [...]i au [...]ho­res, qui ex incendio Trojae reservati sunt. 3. Literae amatoriae ad amasium chartâ transmittuntur. Quid histo­riographi, poëtae, oratores essent sine charta? sine gramine campus, & sine crine caput.

Faemina meticulosa quaenam?

R. Quae non audet dormire sine viris.

Quis sagittarius collimat ad pedes, & tangit nares?

Crepitus ventris Germani sic effe. runt;

Bona Eunuchorum quaenam? RESP.

1. Sunt immunes à carnalibus voluptatibus, quibus homines bru­torum more agitantur, & quasi in furo [...]em praecipitantur. 2. Moriun­tur in suo individuo, sicuti phoenix, avis nobilissima. 3. Habent vocem exilem & musicalem. 4. Praefici­untur gynaeceis imperatorum, Re­gum, Principum, &c.

Bona Christiana quaenam?

R. Quae non audet dormire ab­sque presbytero.

Vinum à quibus in pretio habitum fuit?

Romani authorem vini tam ma­gni fecerunt, ut eum inter Deos po­nerent; Graeci in vino veritatem esse dixerunt, ideò Bacchus pingi­tur nudus & juvenis: quippe qui sine malitia & fraude veritatem aperit. Hippocrates & Galenus asserunt vi­num esse medicamentum praestan­tissimum. confortat enim & calefa­cit nervos frigidos; purgat melan­choliam; provocat urinam; calefa­cit stomachum; sistit vomitum, & animat homines ad actus heroicos.

Cur asinis sese mutuo fricare licet?

Hoc privilegium omnibus asinis & quadrupedibus & bipedibus con­cessum, se mutuo scabere; quia ge­nealogiam suam ducunt à tritavo illius asini, cujus maxillâ Cain occi­dit fratrem suum Abelem.

Quis usus raparum & brassicae capitatae?

R. Sunt optima medicamenta [Page 11] pro aegrotis. nam mollificant mer­dam. Decoctio earum pellit cho­licam ventosam, quae sese exserit per posticum, & sensum odoris vellicat foetore maligno.

Quid est homo sine barbâ?

R. Piscis sine squammis, ursus si­ne crine, foemina sine pilis, canis sine cauda.

Mulier nauseabunda quaenam?

R. Quae nihil appetit, nisi jure pe [...]fusum.

Avarus cui similis?

R. Est similis porco. nam nemi­ni prodest, nisi post mortem. Sed invidus, neque post mortem quic­quam utilitatis adfert, & in vi [...]â suâ valde p [...]rum.

Crepitus ventris est ne corporale quid?

R. Ita: probatur sic; ratio cor­poris organici consistit in subtilita [...]e sensuum. Atqui nihil aequè sensibi­le est ac crepitus. Ergo crepitus est [Page 12] corpus organicum. 2. Ecce alia ra­tio deprompta ex profunditate meae brachae: Ea omnia quae constant ex quatuor elementis sunt corporea. Sed crepitus sunt compositi ex qua­tuor elementis. Ergo ( Meinorum pro­bo) quia crepitus sunt sicci, humi­di, frigidi & calidi. fac periculum victo dabis manus. Quam pulcrum est philosophiae operam dedisse; ubique enim locorum nobis adju­mento est. 3. Quo suas habent di­mensiones, longitudinem, latitudi­nem & profunditatem corporea sunt. Ergo crepitus sunt corporei. Quia quidam crepitus magni, qui­dam longi, quidam breves, quidam curti, quidam obliqui, quidam lar­gi, secundum magnitudinem fora­minis.

Caeci quibus rebus minime in­digent?

R. Candela & perspicillo, juxta illud:

Quid remedii pro odoratus amissione?

R. Recipe medicamentum quod in officinis vocatur Diamerdis.

Papirus, unde denominationem habet?

R. A priapo, Deo, inter Gentes & amatores, satis noto: anagram­matizet quis voculas Priapus & Papi­rus in veniet easdem literas. Ideò au­tem à Priapo Papirus, quia eo amatores utuntur, dum ad amasia sua literas transportandas curant.

Quibus in locis publicè licet loculos exhaurire?

R. 1. In Ganea. 2. In Caupona. 3. In sphaeristerio.

Coitus quid efficit?

R. Efficit largam, parvam, cur­tam & magnam amicitiam.

Crepitus ventris est ne spiritualis?

R. Ita. probatur sic: 1. Quae in­visibilia sunt, spiritualia sunt. At­qui [Page 14] crepitus sunt invisibiles. Ergo spirituales sunt: minorem probo, dum vos oro ut insignem crepitum emittatis, mihique indicatis cujus coloris sit, vel metimini mihi ulnam unam, sicuti meti [...]i solet pannus, & vobis, ut in concursu lampada tra­dam. 2. Quae habent agilitatem, ut nullus hominum possit eorum ict [...]s evitare sunt spiritualia. Sed tales sunt crepitus. Ergo, &c. His adde, etiamsi crepitus p [...]oveniunt ex spe­lunca, & nascantur sine visu, sicuti talpae, attamen non sunt palpabiles, sicuti tenebrae Aegyptiorum. Ergo, &c. 3. F [...]des ex auditu est. Crepi­tus sunt ex auditu & odoratu. Ergo crepitus spirituales sunt.

Phlegmaticis & pulmoniacis quomo­do succurrendum?

R. Clystere auriculari, seu in au­res injecto, quo cerebrum eorum purgetur à pituitosis & biliosis hu­moribus. Hoc medicamentum heri [Page 15] vesperi (nolo enim numerare, men­ses septimanas & dies) inven [...]in ali­quo libro impresso triginta annis an­te mundi creationem. In quo etiam libro inveni medicamentum ex hel­leboro albo confectum, quo sumpto Lens abortiit & pediculus sternuta­vit. O quam pulchrum est, esse me­dicum! etiam si nasum stercori ad­movere debeat: quid tum postea? ex re quâlibet bonus odor lucri: li­cet stercus & urina sint medicorum f [...]rcula prima, non curo; modò mea bursa semper sit gravida Iacobitis; modò meum armamentarium sem­per probè sit instructum [si non pi­stolis saltem] pistolettis; sit inte­rim (per melicet) medicorum reci­pe▪ decipe.

Quodnam est praesentissimum reme­dium colicae?

R. Occludere os, & aperire na­tes. Agimus vobis gratias Reveren­di Doctores & in gratitudinem oscu­lamur manus vestras, vos in recom­pensationem osculamini nostros na­tes.

Quid est honor?

R. Est nihil apud Latinos, rien apud Gallos. Honor est, quod fa­cit fumare culinam; honor est, quod replet granaria & cellas; honor est, superbè vestitum esse; honor est, strenuè evacuare cantharum, honor est 1000. homines in praelio occide­re & ne unum quidem procreare.

Mulier Hugenota & Papistica quaenam?

Hugenota est, quae omni tempo­re deside [...]at carnem; papistica quae saepe voluit & tractat aspergillum.

Volatus avi paradisi quam vim habet?

R. Mare reddit humidum & sal­sum, ignem efficit calidum, & aro­mata efficacia cordi corroborando.

Quaenam sibi honorifice cedunt?

R. Dies cedit nocti, tempus serenum pluvioso, die sabbati, diei solis.

Quid est crepitus?

R. Crepitus est flatus ventris, quem natura provida sanitatis tuen­dae causa per podicem e [...]icit, materia [...]jus existens paululum crassa: Haec est definitio essentialis & quiddita­tiva, constat enim ex genere, quod est flatus, & differentia, quae est ven­tris, nisi velis nos aeque peros ac per podicem pedere.

Aëre alieno obaerato quid jucun­dissimum?

R. Si terminum dilatationis ei detur. eousque dum induciae fiant in­ter feles & mures.

Mendici quam varia nanciscuntur nomina?

R. Si juxta rivum Rheni come­dant, Domini Rheni appellantur▪ si in plateis pediculos colligant, cu­stodes platearum vocantur, si juxta exercitum sese scabant, generosi milites sunt, si furentur, patibuli incolae existunt, si panem petant propter Deum propriè mendici di­cuntur.

Quid est faemina?

R. Est secunda pars necessaria ad propagationem & conservationem generis humani Graecus quidam dix­it, ignem, aquam & foeminam esse tria mala, atque ita foeminam bo­nam quis inveniet? Philemon testa­tur, bonam capram bonum mulum, & bonam foeminam, esse tria pessima animalia. Simonides dicit, foeminas natas vel ex simia, vel ex vulpe, vel ex mustela; alter clamat earum pul­chritudinem esse instar rosae spinis circumdatae, verba earum fraus, ornatus earum cauda pavonis, amor earum veluti serpēs, qui in amplexu strangulat marem suum. Foemina (quod sub rosa dictum velim) est homo levissimus vix ponderans duo grana, foemina constat ex tenuissi­ma materia, cujus ulna emitur te­runcio.

Quare rex rhombuli, trifolii, cordis & ligonis, quatuor chartarum reges semper sunt pauperes?

R Quia continuo sunt in lusu: [Page 19] juxta illud: Ludus homini perditio. Miserrima est praeterea conditio eo­rum regum; Nam si uni parti ni­mium pecuniae de [...]raxerint, condem­nantur ad ignem & sicuti magi in cinerem rediguntur.

Quibus caput facile tumidum fit?

R Iis quos deficit moneta. Ho­munculi quidam cum in popina quadam abdomini inserviissent, ca­pita eorum ita intumuerunt, ut inde egredi non potuerint.

Quid est melancholicus?

R. Est stultus inter omnes asinos, qui non intelligit carnem perdicum esse longè delicatiorem vaccina.

Faemina spiritualis quaenam est?

R. Cujus vagina capax est ma­gnarum rerum.

Crepitus ventris est ne bonus?

R. Ita: probatur sic: Illud cen­setur esse bonum, quod utile, jucun­dum & honestum est. Cicer. 1. officior. Atqui tales sunt crepitus. [Page 20] Ergo Minorem probo: utiles sunt crepitus: quia qui animose pedit prolongat vitam suam juxta prover­bium vulgare; utilitas crepitus inde quoque apparet, quod omnes fe [...]e artes exeo originem suam duxerunt. Musica ex crepitu orta est, quia tota pendet ex varietate sonorum: sicuti non inveniuntur duo nasi per omnia similes, ita vix ac ne vix quidem duo crepitus ejusdem soni, sed quot pe­ditores, tot soni. Antiqui praedice­bant pluviosum aut serenum tempus ex tono & sono suorum crepituum, Ecce Astrologia, Germani, quia cre­pitus emittunt, tanquam ex profun­da aliqua spelunca, hinc bombardae & tormenta bellica inventa; Galli, hinc confecere pilam lusoriam, quam follem appellant. Nautae artem na­vigandi, inde didicerunt, ut uno ven­to ad contraria loca naviga [...]e possint, hac consideratione moti, quod cre­pitus collimet ad pedes & f [...]riat na­res, Gallenus, Hippocrates, Avi­cenna, Rase [...] &c. multa secreta quoad medicinam, inde hauserunt. 2. Crepitus est jucundum quid; [Page 21] quia cantat nascendo, & nascitur cantando Imò quod plus est, unus crepitus clarè editus omnes sodales etiam omninò melancholicos, ad risum concitat. Inprimis crepitus canis aulae delectabilis est, quippe qui veniam pedendi [...]largitur Domi­cellis omnibus horis, dummodo di­cant, abigite canem, quia pepedit. 3. Crepitus est honestum quid: quia utilitatem adfert maximam, & ho­minem vivificat, unde quidam ex retento crepitu obierunt. Hinc Cae­sar quidam Romanus edicto permi­sit, ut cuilibet crepitum clarè emit­tere liceret etiam in ipso convivio.

Filii prodigi quinam?

Quorum abavus est midas. Nam midas omnia quae contingebat, mu­tabat in aurum, ita prodigi omnia Midae bona relicta transmutant in merdam, colore eodem, sed odore planè diverso.

Quomodo efferes uno vocabulo latino quinque animalia eaque pilosa?

R. Vultis scire? unico verbo hoc [Page 22] conculcavimus. Prima syllaba est con Gallicanum, quod Latinis sonat cunnum. Secunda syllaba est cul quod etiam Gallicum est, Latinis autem est podex; Tertia syllaba cat picardicum est, Latinis cattus, Quar­ta syllaba est vi & est opifex naturae. Quinta syllaba est mus animal satis notum, Gallicè souris.

Mulier debilis quaenam est?

Quae statim in dorsum cadit, si­mulac eam vel digitulo quis teti­gerit.

Quaenam est differentia inter pedicu­lum formaliter sic dictum, & pediculum planum, seu inguinalem?

R. Pediculus ut sic totum perrep­tat corpus, at pediculus planus in­haeret mystaci palpebris &c. occu­patque, portum posticum; Gallis, le port souffle au cul ▪ dictum. Dicam planissimè, ut coeci videant, surdi audiant, leprosi sentiant. Pediculus inguinalis est instar planetae fixae, at pediculus vulgaris instar planetae [Page 23] erraticaei: aliquando tamen boni a­mici sunt. ita ut eadem mensa imò eadem quadra utantur.

Rapa quomodo prosunt?

R. Auferunt à filiabus cordis pal­pitationem, syncopen anxietatem, pleuritidem, appetitum inordinatum colorem pallidum, tremorem, vo­mitum oris sed non podicis. Sum­ma rapa & brassicae capitatae pro­sunt. Nam brassicae procreant ven­tum & rapae crepitum. Quidam multa comedendo rapa femoralia permerdavit. Si quis non vult cre­dere ad moveat nasum & sentiet procul-dubio, nisi prorsus careat odoratu.

Quis est author ventorum?

Deus, follis confector & podex.

Bona domestica quaenam est?

R. Quae omnibus satis pensi exhi­bet.

Quid sunt Bohemi?

R. Sunt homines rotundi, quo­rum [Page 24] nasus, dum vivunt, semper intra duos oculos consistit, qui aequè sor­dide egrediuntur mundo ac intrant, qui habent ventum in podice aequè ac follis; minimum eorum natura do­navit 32. dentibus, qui maxilla in­star crepita culi leprosorum. Bohe­mi plebei equitant super foeminas, at magnates & nobiles super equos, stulti sunt per naturam, estque iis stulstitia proprium quarto modo, frigent prae calore, & aestuant prae frigore.

Quinam sunt excommunicati?

R. Qui crepitum emittunt & non aperiunt podicem.

Quam quisque novit artem in hac se exerceat?

R. Itaque Philosophus loquatur de Philosophia, medicus de merdis, cerdo (vulgò aurifex in corio) de veteramentis, barbitonor de barba. Coecus delectetur baculo suo, Do­ctor caputio, monachus cappa, fa­ber securi, nauta navi, &c.

Recita laudes podicis?

R. Dominus podex caetera omnia membra dignitate superat. Nam 1. est philosophus, quia gerit barbam. 2. Est advocatus insignis, quia tam cla­rè animi sui sensa exprimit, ut nul­lus advocatorum audeat nasum suum admovere. 3. Est capitaneus animo­sus, nam aut vult vincere, aut vinci sive mori, ita praefractè pugnat. 4. Est Rusticus insigni charitate predi­tus, saepe enim vicini sui agrū gratis stercorat. 5. Dominus podex est excellens pictor, praesertim quoad in­dusium. Linteamina enim tam citò non sunt extensa, quin picturas va­rias adumbret. 6. Est probatus phar­macopola, quia optimè consicit con­fectionem Diamerdis. 7. Est optimus musicus. Nam quamvis musica divina & vocalis sit jucunda, nihil tamen ad podicis musicam. Nam vocalis mu­sica tantum satisfacit auribus, at po­dicis musica non tantum tangit a [...] ­ditum, sed etiam odoratum, gu­stum, visum, tactum. 8. Est vir hono­rabilis, quia primus locus ei assigna­tur. [Page 26] In conviviis hoc cernere licet, ubi parietes tapetis ornati sunt & pulvinaria composita, nam ibi audi­untur statim haec & similia: tu pone podicem hic, tu ibi, hem tu nim is humiliasti podicem, tu non satis cō ­mode sedes, nimium exaltasti podi­cem, tu eas allatum in vinum cum tuo podice, tu manes hic cum tuo podice, & ego vobis, ago gratias & abeo cum meo podice.

Faemina curiosa quaenam?

R. Quae appetit scire, quid quivis possit.

Qui maximè omnium lucrantur?

R Qui in hoc seculo sunt versi­pelles, tempori servientes & instar Chameleontis quemlibet colorem juduentes, qui cum affirmantibus, affirmant, cum negantibus negant, hic quaestus hodie est uberrimus.

Brassicis capitatis quinam de­lectantur?

R. Foeminae: idque propter acri­moniam earum, & cum eas miscue­rint [Page 27] cum farina zizaniorum, provo­cant annos, dies & menses su [...]s, sup­positis in modum suppositorii: lo­quor de Androgyne, id est, corpore composito ex duplici podice & qua­tuor clunibus, quod mirificè facit ad conservationem generis humani. Gallenus ait, brassicam capitatam admodum utilem esse iis, qui tremo­ri & convulsionibus sunt obnoxii: quare consulo juvenibus, ut omni mane sumant scrupulum unum ut nates tremant, quando virga eis mi­natur, sumant item tandem recens nuptae, ut possint alacrius perficere opus, quod prima nuptiarum nocte exequendum.

Faemina gulosa quaenam est?

R. Ad hanc quaestionem utpote difficilem, solus respondere nequeo: subvenite viri qui ornati estis more Mosaïco secundum vetus Testamen­tum scilic. Hem devorate manipu­lum unum cinamomine syncope corripiamini, apprehendite trabem ne cadatis: quid jam dicitis: Illa gu­losa est, quae amat rem delicatulam. Rem acu tetigistis.

Quis nasus est optimus?

R. Magnus. Vide catalogum. Imperatorum Romanorum omnes fuerunt nasuti. Numa secundes rex Romanorum sesquipedalem nasum habebat; ideoque nominatus fuit Pompilius, quasi dicas, nasus in su­perlativo gradu. Lycurgus & Solon habebant insignem nasum, si fides sit adhibenda Plutarcho. Summa omnes reges Italiae fuerunt nasuti, excepto Tarquino superbo, qui ideò etiam urbe & regno pulsus fuit. Quisque apprehendat nasum suum, & videat, num possit fieri impera­tor. Qui habent magnum nasum caeteris sapientiores sunt, & melius exercent animi functiones, quia me­lius excrementa exeunt. Vnde Ho­merus quia erat sapiens nasutus dici­tur. Et proverbio illi dicuntur pru­dentes, qui è longinquo odorantur & de stupido dicitur, non habet na­sum [...] & praesertim nasus est indi­cium brachae: juxta illud: ‘Ad formam nasi cognoscitur ad te levavi.’

Quaenam est differentia inter sapien­tem & stultum?

R. Aliqui mensurae duae vini dis­criminant sapientem à stulto. Nam cum Doctor mensuram unam atque alteram biberit; nihil differt à stul­to. Alii qui plus vident quam 25. coeci cum suis perspicillis, sic respon­dent, nullam aliam esse differentiam inter sapientem & stultum, nisi quod hic publicè, ille privatim sive clan­culum, suam exercet stultitiam. Cer­ [...]è in quibusdam e [...]si stultitia foris non appareat, semina tamen stultitiae intus latitant. Sed qui se put at aliis sapientiorem esse, is stultorum im­perator dicendus est. Est enim pri­mus stultitiae gradus sese aliis ante­ponere. Huic quaestioni finem im­ponens vobis omnibus opto annos Naestoris, divitias Midae, ipsius au­tem auriculas iis, qui non habent.

Faemina frigida quaenam est?

R. Aquae potatoribus res ista de­cidenda relinquitur non vinolentis: qui capite & podice suum negotium [Page 30] defendunt, sicut cornix, quae nuce [...] frangere & deiicere desiderat: uno verbo: frigida est, quae desiderat operiri visibus.

Cur data est barba viris?

R Ut sit signum dominii in foe­minas, iisque praepolleant. Foe­minae iratae Iovem adierunt, peten­tes ab eo barbam, tum Iupiter sub­iratus, in medio, inquit, consistit vir­tus, barbamque illis affixit in medio. Iuro per ambas nates hoc formali­ter ita sese habere.

An viri cornu gere sint infames?

R. Nequaquam. Nam cornua portate honori datur. Sol spargens radios super terram, nonne videtur dicere, videte cornua mea. Luna crescendo & decrescendo ostendit cornua sua. Magna pars quadrupe­dum gerit cornua. Imò ipsi Diaboli si pictorib. sit habenda fides, habent cornua. Monoceros, Taurus, hircus gloriantur cornibus suis. Moses cornutus pingitur. Pan Ethnicorum Deus cornua▪ habet, [...] Graecum est, [Page 31] Latinis omne, si addas cornua, idem est ac si dicas, omnia sunt cornuta. Cum igitur in coelo, in terra, in in­ferno sint cornua, quare & viris cor­nua non competerent?

Expone versus istius Epitaphij.

R. Est epitaphium factum in ho­norem cujusdam studiosi nobilis Heydelbergae studentis, qui cum in­signiter genio indulgeret, vinumque non pitissando, ut decebat, sed ple­nis buccis hauriret, vitam suam ab­breviavit. Illius sensus est: O Deus omnipotens vituli miserere Ioannis. Voca­batur enim Ioannes Kalb seu vitulus. Quem mors praeveniens non sivit esse bovem Metuendum enim, ne si diutius vix­isset, ex vitulo bos factus fuisset. Corpus in Italia est, &c. cum nobilis [Page 32] esset corpus ejus Italiam versus mis­sum, intestina verò ad Brabantos. Ast animam nemo: cur? quia non habuit. Certe ebriosi neque vitam neque animam h [...]bent: sicuti Pau­lus dicit de vidua in delitiis versan­te, 1 Timot. 5. vivens mortua est.

Quid est barba?

R. Est pilus. Quid est pilus? R. Est barba.

Quinam sunt omnium maximé gulosi?

R. Foeminae: quia non solum de die, sed etiam de nocte carnes co­medere volunt, una vice tantum devorantes, ut poenè suffocentur.

Quae est differentia inter barbam & crinem?

R. Barba nascitur in foeminis juxta os pubis, at crinis in peri cra­nio & auribus,

Narra lepidam Thrasonis Irrisionem?

R. Quidam cum à Thrasone egregiè fustibus mulctatus esset, in­terroganti [Page 33] populo curse non defen­disset, respondit id strenuè fecissem, nisi metuerem Thrasonem hunc alio tempore me agressurum, & mina­citer in culum meum sufflaturum, quod pati nullo modo possem quin in ill [...]us faciem & oculos screarem, quod redoleret merdam.

Faemina diligens quaenam est?

R. Quae bis suum opus perfecit, ante quam altera semel.

Quomodo pronunciabis uno verbo, radices esculentas, carnem & pisces?

R. Vocula Pe kul-haringh. Pe enim Brabantinis sonat radicem▪ Colo­niens. & Germanis Murren oder gelbe Ruben, Haring est piscis: & kul seu te­stes carnem significat.

An pecuniae obediunt omnia?

R. Sic? Nam magni mercato­res sulphuratorum apud combibo­nes in majori pretio sunt, quam ipse Plato, si maledicto isto merallo [Page 34] destituatur, juxta illud: Si nihil attu­leris, ibis Homere foras.

Quanam sunt privilegia scabiosorum?

R. Si tres sodales assideant & sint nisi duo vitra, Dominus scabiosus habebit unum pro se, privilegiatus est, ut solus bibat, solus edat, solus merdet. Si octo hospites divertetint in diversorium, in quo sit curta sup­pellex, & sint nisi tres Lecti, Domi­nus scabiosus privilegiatus est ut unam occupet (caeteris omnibus rin­gentibus) solus dormiat, ita benè meretur de omnibus scabiosus. In­numerabilia ejus privilegia sunt. Hoc privilegium etiam in eos con­potit, quod leprosos nitore superent, quodque duo scabiosi oculati plus videant quam ducenti coeci cum suis perspicillis.

Cur crepitus est generis masculini cum pertineat potius ad faeminas, & mentula generis faeminini, cum pertineat ad masculos?

R. Missos faciamus Chamaele­ontes, [Page 35] qui nisi ventis & fumo ves­cuntur, cordatos consulamus. Pri­ma quaestio est, cur crepitus sit gene­ris masculini, &c. agitata fuit in col­legio magistri Aliborum. Vos qui estis Nasuti dicite sententiā vestram: accedite hic: Nonne veteres Ro­mani condiderunt legem de crepitu propter foeminas? quae eum intra nates suffocebant, & totum sodali­tium humectabant sine humore vini vel cerevisiae, ita ut labia non made­fierent? Ad secundam quaestionem, cur mentula sit generis foeminini, cum pertineat ad masculos? R. Ve­rum quidem est, mentulam propriè pertinere ad masculum, sed quia foemina ea die nocteque exercenda est, dixerunt esse generis foeminini. Per quam regulam. Esto foemi­neum, &c.

Quaenam est supellex mobilis maxi­me necessaria de nocte?

R. Sulphurata. Nam simulac nox ingruit, candela accendi & focus exstrui debet, hoc autem fit beneficio sulphuratorum; quod si desintjam [Page 36] vicinos importunè adire oportet, & precario ab illis ignem petere. Et quam necessaria sint sulphurata hinc apparet, quod magna pars paupe [...]um victum inde sibi quaeritat, hinc Cornu­copiae pauperum dici possunt quia ex illis victitant quoad necessaria ali­menta scilicet & vestes. 2. Si quis tempore nocturno incidat in synco­pen, aut apoplexiam statim subsi­dium petendū à sulphuratis & igni­tabulo (Nam haec duo inseparabilia sunt) sta [...]im candela accendenda ad accersendum medicos, pharmaco­paeos, chicurgos, quod si sulphurata desint ecce Homo mortuus. Unde rectè belgae de sulphuratis: ‘Ein grosz g [...]mach umb [...] ein klein Gelt.’

Mulier liberalis quaenam?

R. Quae nihil deneget petentibus aliquid à se.

Estne mendicus praeferendus diviti.

R. Est. Quia Alexander totius orbis monarcha invidebat Diogeni paupertatem suam dicendo: si non [Page 37] essem Alexander vellem fieri Dio­genes. 2. Quia paupe [...]tas artes per­docet: necessitas enim artium in­ventrix & ingenii largitor: & revera dum pauperes student, divites ab­domini indulgent: & quia pauper­tas semper in magno pretio habita fuit, adeò mendici immunes suntab omnibus vectigalibus, & ubique, locorum jus municipale (quod qui­busdam in locis multo constat) gra­tis obtinent. 3. Omnes reges totius mundi, principes cives, &c. de jure divino tenentur illis pendere tribu­tum & dare elemosynam, privile­gium hoc illis nunquam deerit, quā ­diu mundi haec compages stabit, nam mendicos semper habebimus nobiscum. Verum quidem est quod multum adhibeant diligentiam, quo sibi acquirant panem quotidianum, at id illis commune est cum advoca­tis procuratoribus & tota tribui fu­runculorum. 4. Cum per mare per terras currat mercator & Indos, id­que saepe cum vitae periculo, sol [...] mendici à latronibus libati sunt, jux­ta illud; Cantabit vacuus coram la­trone [Page 38] viator. 5. Cum obaerati à suis creditoribus vexentur, in solos men­dicos neque procurator, neque cre­ditor, neque magistratus ullum jus habent? quia caluum vellere diffi­cile est, tonsi sunt usus ad cutem, est­que illis domi curtissima suppellex. Itaque petentes ablegant; contra ab omnibus stipem petunt, cives sunt totius mundi, cum caeteri homines una civitate inclusi sunt veluti Pari­siis, Roma, Colonia, &c. 6. Praeter­ea neque faeda usura animam suam conspurcant, nemo illis fortunam invidet. Videtis ergo paupertatem esse malorum refugium, miseriae asy­lum. 7. Donum pauperis rustici in vola manus portantis pauxillulum aquae ad Artaxerxem, nonne supe­rat divitias 100. Dominorum? Pau­peribus enim nunquam deest bona voluntas. Et Thebanus Philosophus nisi cognovisset paupertatis praero­gativam, nunquam projecisset bona sua in mare, dicens; mergam vos o Di­vitiae, ne mergar à vobis. Fabritius id qúoque exactè cognovit, cum rapa sua praetulit auro Samnitarum. Ma­gnus [Page 39] Philosophus nudus exivit ci­vitate Briena. Diogeces nunquam rupisset scutellam suam ligneam, nisi scivisset, naturam nobis de omni supellectili satis superque providisse. Et certè tot homines docti non fuis­sent amplexi paupertatem, nisi gu­stum aliquem boni in ipsa percepis­sent. Breviter mendici quiete dor­miunt, non timent crumenisecas ne­que latrones nocturnos. Neque opus habent Helvetiis ad thesauros suos custodiendos. Et ut id quod res est, dicam, Homo qui paucis conten­tus est, perfectè dives est, imò ditior quam si possideret opes Craesi & A­lexandri. Pauper nihil potest amit­tere & tamen singulis diebus lucrum facit.

Qualis futurus est Antichristus?

R. Erit praegnans & pariet 18. Elephantos scarlatos & caeruleos, & hac de causa anseres tam altè vo­ciferabuntur, si cuti solebant ante 100 annos, neque dignabuntur caleface­re pedes, quando volent ire cubi­tum.

Meretrix quid & unde?

R. Meretrix rectè à quibusdam dicitur Ephippium Reipublicae: ejus avus fuit eques rusticus, & ne ipsa degeneret à stirpe sua, vocatut eques aurei velle [...]is, sive mavis, equus. Me­retrix unam manum ori admovet, alteram crumenam, nisi quando assi­det mensae: meretricis unus oculus in patinis est, alter in quadra vicini sui, uno oculo ridet altero flet, au­rem unam aperit culmae odori, alte­ram claudit precibus amicorum: cu­rae cordique illi est sodalium sanitas, nam eos non sinit stertere nec die nec nocte, & praesertim tempore po­meridiano, quod est admodum in­salubre: habet aures patulas similes auribus (salva reverentia) asinorum os illi est instar fornacis, quamvis ad tantam capacitatem non accedat. [Page 41] Vno verbo meretricum virtutes tot sunt, quod sunt muscae in autumno, pediculi in pallio mendici, farcimi­na Parisiis, & ne videar [...]is adulari, est tanquam equus & mulus in quibus non est intellectus.

Charitativa quaenam est?

Responde, tu qui tantum cerebri habes, quantum pulicum in podice canis, qui repletus es sapientia à culo usque ad gurgulionem? Haereo: di­cam [Page 43] ego: charitativa est, quae liben­ter hospitio excipit coecos.

Quodnam est maxime necssearium & speculativum in domo?

R. Dicam apertè, ut surdi audi­ent; monoculi & coeci videant, ino­dori odorem illius participent; est latrin [...]. Ea enim omnes uti coguntur de necessitate naturae, unde excretio opus naturae dicitur. 2. Latrina est admodum speculativa; nam nos omni scientia instruit. Si quis desi­derat esse Mathematicus, Philosophus aut Astrologus, adeat latrinam ibi perci­piet, quando caelum pluet, ibi vide­bit eclipses cum lunares, tum solares, ibi intelligit rotunditatem orbicula­rem cum suis influentiis, cognoscet ventum Australem flantem ex loco proprio, ibi intuebitur patinā (hem planetam dicere volui) veneris, in­spiciet horologium, in quo horae ad amussim indicantur, Si quis discere velit artem militarem admoveat nasum suum latrinae, percipiet sonum bom­barburum, tormentorum, &c. Si quis desiderat scire Musicam, adeat [Page 44] latrinam, audiet varios sonos, dis­cantum, tenorem altum, Bassum. Si quis vult esse mercator & facere lu­crum ingens, adeat latrinam, petat mille libras, non ei denegabitur, semper janua patens erit. Si quis vult esse coquus adeat latrinam, ibi vi­debit omnis generis cibos praepara­tos, tartas, farcimina &c.

Cur Helvetij in brachiis suis gerunt vaginas, in quibus enses recondunt Hollandi vero Galli, aliique Germani non item?

R. Quia Helvetiorum siliae sim­plicissimae sunt, ideoque ejusmodi si­gnis indigent: contra filiae Gallica­nae, Hollandicae &c. longè sunt astu­tiores ideoque signum certius sibi eli­gerunt: optimè enim callent hunc versiculum: ‘Ad formam nasi cognoscitur ad te le­vavi.’

Recita verba ridiculi cujusdam oratoris?

R. Quidam dum peroraret inter [Page 45] caetera sic dicebat, ubi incipiam, au­ditores, nescio. Nam quantum ad Theologiam attinet, nihel intelligo, quantum ad mathematicam valde parum, quantum ad philosophiam sum alter norans, & quantum ad re­liquas omnes scientias, nihil scio. Deo sit laus & gratia. Nam quan­tum ad Iurisprudentiam alias rectū das recht, ei rei foeminae vestrae melius studuerunt quam ego & vos doce­bunt quidem aliquid. Itaque nihil habeo, auditores reverendi quod vobis proponam, nisi meā stultitiam, & si non vultis me audire peroran­tem de hac insigni materia, vos om­nes inanes dimittam. sed quia video aures vestras apertas instar crumenae advocati vel erectas instar asinorum dicam vobis verbum unum atque al­terum. Dicite mihi bona fide, exi­stimatisne vos me sapientia antecel­lere, si putetis jam stulto stultiores est S. Num primus gradus stu [...]titiae est, sese aliis anteponere. Nonne le­gistis apud probatos authores stulto­rum numerum esse infinitum? An ego vos stultitia supero, dum redi­cularia [Page 46] vobis narro; an vos-me ea­dem superatis, qui ridicularia audi­tis? Certè plures sunt stulti, quam sunt syllabae in Calepino; dicā aper­te ut surdi quoque audiant, Die Welt ist der Narren voll. Vultis probatio­nem? Nonne proverbium est? Opor­tet stult [...]scere, vel injuventute, vel in sene­ctute. Itaque stultitia regnat vel in hoc, vel in illo tempore.

Quibus non licet curare cuticulam?

R. Quibus panis, vinum & den­tes desunt.

Quare faeminae non sunt caudatae?

R. Quia caudam à viris aut à vi­cinis suis mutuo accipiunt.

Porci id quibus homines superant?

R. In vestibus & cibo. Nam ve­stes habent naturales, setas scil. & cibus eorum est delicatior nostro, quia est exactè masticatus, ita ut ni­hil aliud restet, quam ut deglutiatur.

Quinam sunt infortunati?

R. Qui habent memoriam cuni­culi, [Page 47] qui currendo se perditum it. 2. Qui è lecto surgentes podicem ele­vant antequam nasum elevaverint.

Quaenam non saturantur?

R. Oculos visu auris auditu &c. & foemina nunquam fastidit virum.

Quid est hypocrita?

R. Qui incedit capite reflexo in­tra duas scapulas qui habet brachia sua intra manicas, togam supra cox­endicam gestat, & podicem intra fe­moralia abscondit.

Quinam sunt ejusdem farinae homines?

R. Dominus Be fa-be-mi, id est, musicus: Dominus palpator pullo­rum an ova parere velint vulgò Hen­nentester: Rogier bon temps, id est, comessator & Bacchi filius vulgò Schmerborst.

Quaenam sunt raro contingentia & fere contra naturae Cursum? RESP.

PVella adolescens sine amo­re: nundinae sine furibus; antiquus Iudaeus sine divi­tiis; antiquum horreum sine muri­bus: antiqua vestis pellicia sine pe­diculis antiquus caper sine barba, an­tiqua monialis sine religione.

Quis vulgo dicitur Calcarius Dei?

R. Qui corium furatur & calceos propter Deum dat.

Quoniam est differentia? inter vinum Iudaicium & Christianum.

R. Vinum Iudaicium est purum putum vinum, generosum, synce­rum Christianum quod baptizatum est à vinariis, qui ut strenui Christi imitatoris ex aqua vinum faciunt, Hoc vinum aliquando ita aqua mix­tum est ut si natare sciret demergere­tur in aqua vel si illud prejaceres in Rhenum instar aquae nataret.

Quis presertur nobilibus sine servis incedentibus?

R. Asini molitoris: illi enim ser­vo comite ingrediuntur.

Cur mendici numerosam habent pro­lem?

R. Quidam quia levibus utuntur stragulis seu tegumentis ideoque arcte coëunt hinc Liberorum multi­tudo: quidam aliter. quia tùto so­lent coire, exploratum habentes non se sed nos eorum pueros esse educa­turos, ipsi enim faciunt, nos autem cogimur educare.

Ridicula cujusdam aegroti responsio?

Aegrotabat quidam, & cum de ejus vita desperatum esset, caepit parochus hominem admonere suae migratio­nis, & inter alia verba consolator [...]a ita dixit praepara te ad summam feli­citatem hodie enim portaberis ab angelis in sinum Abrahami: ad quod aegrotus, Hoc mihi profecto gra­tissimum est: nam si longa est via non possum ire pedibus, adeo defessus sum & infirmus.

Quinam sunt omnium Laetissimi?

R. Sacerdotes, qui etiam in fu­nere, & juxta mortuos canunt, & monachi qui die nocteque ps [...]llunt.

Vesanus vivus, quid agendum?

R. Semel in anno minuas sangui­nem, semel in mense intres ba [...]neum, semel in septimana amplectere Ve­nerem, bis in die comede bibeque, quietus & bene de nocte dormi.

Quisnam Cauponem egregie decepit?

R. Banarus quidam qui comedit [Page 51] in ovo integrum pullum gallina­ceum, & non soluit.

Quinam sunt omnium liberrimi?

R. Medici, & carnifices? quibus solis licet hominem impune occide­re, & cum homicidium aliis capitale sit illis etiam mercedem affert.

Quaenam utilitates nasi?

R. Nasus discernit omnis gene­ris odores, muscum, zibethum, cro­cum, quae nasi beneficio in magno habentur precio. Imo ipsi caeci per­nasum sentiunt ventum flantem ex p [...]ovinciis inferioribus.

Exitus alchijm nist irum quis?

R. Tamdiù tractant carbones, sul­phur, &c. donec annis pannisque obsiti, famelici semper sulphurò len­tes sordidi fuligine, assiduaque argēti vivi contrectatione paralytici fiunt, ex Chymicis cacochy mici ex medi­cis una litera plus mendici ex sapo­nistis cauponistae facti inter suspiria ac gemitus in felicem trahunt ani­mam.

Quaeres periculo non vacat?

R. De magnatibus majorumve gentium diis dicere; veritas enim odium parit, periculosum est iis ali­quid scribere, qui possunt proscri­bere Italorum proverbium est,

Scherza con in fanti, Et cascia stari­santi?

Id est, cum pueris jocare & sanctos sinito stare.

Quem universus mundus vocat nepotem?

R. Qui pulchram habet uxorem.

Mira descriptio hominis piigmaei?

Narrabo quid ridiculi, unde au­ris vestra sinistra titillabit▪ vos qui libenter saltatis ab equis ad asinos, imo qui estis asini ipsissimi arrigite aures; haec enim faciunt ad palatum vestrum. Pygmeus ille est homun­culus rufus cum barba nigra, ipsius pileus factus erat in modum syringis apothecarii globuli ex caepis consta­bant, collare ex corio Hispanico, [Page 53] vulgariter Corduano, periscelides ipsius composi [...]i erant ex farcimini­bus: venieba [...] è regione, in qua nul­lae erant person [...]e, fiumenta & ho­mines excipias, optimè callebat ar­tem auferendi Lendes è manibus & natibus sciebat quoque arrodere un­gues, despumare lebetem, & quod mirabile dictu est vorabat sicuti Lu­pus bibebat sicuti vacca, Erat bene versatus in probatis autoribus in Calepino duorum foliorum & in multis aliis Libris, nam quantum conjecturà assequi possum pondera­bat circiter Libras 28▪ casei ittollan­dici, excepto pileo illius nocturno seu cucupha, quam pignoris loco hospiti reliquerat: memini me illum aliquando vidisse Parisiis in balneo sed tunc erat purgator caminorum stylus ipsius erat satisamplus & niti­dus & splendebat sicuti matula, Le­gerat multos commentatores per exi­guum foramen oculi sui sed ipsi non arridebant, itaque ablegavit illos ad mille Diabolos, sicuti globulos in Ludo pyrami dulorum. Nam prae­dicti autores erant ita obscuri. sicuti [Page 54] tenebrae Aegyptiorum, nihil poterat comprehendere, & nescio an vos quoque poteritis ruminare, unus di­cebat Bran, lingua Rovana esse mer­dam, alter disserebat, non omnes rusticos quadratos esse in terra mon­tensi quia etiam multi reperiuntur inter crassos Batavos, tertius affirma­bat febrem quartanam esse pulcrum collare pro Angelis in praemium il­lorum gulositatis, quarm [...]ū illorum gulositatis, quartus disserebat, se in magno caetu, ubi solus erat ut culinae civis de cupediis acriter ad sangui­nem usque disputasse & vidisse ubi hominem, existentem in praetorio qui merdaverit in granarium quo magnificum sibi nomen prae rattis & muribus compararet.

Familia omnium inutilissima & tri­stissima quae praedicatur?

R. Gallina sine ovis, porca sine succulus, vacca sine Lacte filia quae noctu extra domum divagatur, filius lusor, uxor furtim bona viri absu­mens & famula praegnans.

Reci [...]a laetitiae gradus?

R. Si vis gaudete per unum diem radas barbam, si persep [...]imanam, va­de ad nuptias, si per mensem eme pulch [...]um equum, si per semestre, eme pulchram domum, si per annum ducas pulchram uxorem, si per bien­nium fias sacerdos, si semper vis esse Laetus & gaudens, sis sobrius.

Quinam sunt insignes fatui?

R. Fidelis amator puellarum pro­bus Lusor & misericors miles.

Quinam sunt omnium probissimi?

R. Homines rusi scilicet, quia Christus solius rufi Iudae Iscarictis (quem rufum pingunt) osculo tangi dignátus est.

Cur pulices plus Mulieres quam viros infestent?

R. Quoniam postquam cibo sunt exsaturati, etiam flumen & aquas apud illas habent, quibus & sitim exstingere possunt.

Recita cujusdam ridiculum testimo­nium?

Quidam Tubingensis in testem adductus tale testimonium dedit, Ego jacui & dormivi attamen vidi & audivi, quod actoris caput ligone percuteret, nescio tamen an tetigerit eum.

Vsus asinorum in medicina quis­nam?

R. Renes asini vesicae morbis egregie medentur, jecur assum pellit morbum comitialem: urina faciei maculas eluit uti & fel adeps Lepro­sis multum conducit ex auribus emis­sus sanguis febres quotidianas curat: Lac asinorum cutem candidamom­nisque rugae expertem reddit, in sto­macho lac asinae non concrescit ac dysenteria laborantibus valde aptum est.

Fatui cur mulieribus grati?

R. Quoniam omne simile appetit sibi simile, vel quoniam pares cum paribus facillime congregantur.

Amor quare api comparatur?

R. Quia in ore mel, in cauda a­culeum habet Flos veneris rosa est, sed sub ejus purpura multae latant spinae.

Pistor quidam cum in spactaculo quodam Christum crucifixum prae­sentaret, Iudaei illum probosis deho­nestabant verbis, quod cum patien­ter tulisset, nec iis commoveretur, dixit unus ego hominem exagitabo clamavitque ad eum saepius fur Fari­nae; Tum pistor, tace, aut ego te cru­ce in terram prosternam.

Quinam nasi pretiosissimi?

R. Rubicundi quique habent car­bunculos. [Page 58] Nam iste color pluris constat, quam color vestis scorlate.

Scientiaene sunt ne inutiles?

R. Ita probatur. 1. Rhetorica est ars mentiendi ex albo facit nigrum hominem candidae vitae atramento & meris carbonibus denigrat. Theo­logia superat Captum nostrum. Medicina boletos venenatos & ar­tem intoxicandi nos docuit; Ars coquinaria gulositatem induxit. Imo Historiographus quidam tradit nes­cio in quo libro coquos in causa fuisse ut dives ille hellvo Evangeli­cus ad inferos descenderit nisi enim illi cibos opipare conditos illi appo­suissent non ita genio indulsisset summa summarum scientia multa in­commoda procreat, inducit vigilias parit catha [...]ros, &c. Qualis autem effectus talis causa. Ergo confera­mus nos omnes ad Abbatem fra­trum ign [...]rantiae, missos faciamus alchymistas cum suo auro imagina­rio, p [...]ilo [...]ophos cum ente rationis, &c. A [...]rigite a [...]res audi [...]ores sicuti Lepores: hoc enim scriptum inveni [Page 59] in vocabula Reformatorum, quam pravem imaginationem tum perver­sis quibusdam hominibus ademeris, cum crepitum ex asino mortuo ex­truseris.

Recita testamentum porci?

R. M. Grunnius Coro cotta porcellus tale testamentum fecit. Ego infrascriptus de visceribus meis dabo sutoribus seras Rixatoribus ca­pitinas, surdis auriculas, caussidicis & verbosis Linguam, Bubulatiis in­testina, Esiciariis femora, mulieri­bus lumbulos pueris vesicam puellis ca [...]dam, Cynaedis musculos, curso­ribus & venatoribus talos latroni­bus ungulis musicis chordas, epulo­nibus rostrum, rusticus merdam, sueculis mammas & nec nominando coquo do lego, ac pistillum, quae mecum detuleram à querceto usque ad haram Liget sibi collum de reste Optimi amatores mei vel consimiles vitae, rogo vos ut corpori meo satis­faciatis, benem condiatis, de bonis condimentis, nucleis piperis ac mel­lis [Page 60] ut nomen meum in sempiternum nomineter.

De anni qualitate?

Aureus numerus hoc anno par­vus erit & modicus, apud pauperes multae futurae sūt hoc anno tenebrae, mediae noctis praesertim tempestate. Sacrificare & sanguinem minuere bonum est & utile, quoties hominē necessitas ad hoc impulerit. vitanda tamen maxime sanguinis minutio, quae fit à rusticus circa festa Baccha­nalia, dum illis farciminibus repleti sunt. In Martio aliisque Tempori­bus utilia sunt scabiosis balnea & unguenta frictio quoque illis non [Page 61] erit ingrata, In Iulio ex frigidiori­bus cellis allata sitiētibus sunt jucun­dissima. In Decembri autem tuni­cae jumentorum pellibus subductae stomacho & tori, ventri sunt oppor­tunae. Imbres hoc anno erunt humi­di propter respectum Aquarii prop­ [...]er naturalem & consuetum cursum solis dies longiores astantes quam hyemes. In aestate Lilia & rosae in copia provenient, sed timenda tunc tonitrua & fulmina in Autumno fo­lia de arboribus cadent, & flores de­florebunt & marcessent. In vere om­nis vis terrae erigitur ad producendos fructus.

De morcis hujus anni?

Corripientur homines diversis in­firmitatibus secundum diversas eo­rum conplexiones, ille Laborabit podagra, alter febribus, hic dysen­teria, ille lumbagine: omnes autem avari laborabunt chiragra: aliqui autem convalescent, alii morientur, sani melius habebunt, quam infirmi, pariter divites quam pauperes. Tam principes quam populares hoc anno [Page 62] timere habent mortem principes praesentiamo sibi caveanta gravibus morbis, tum enim sani & bene vali­di manebunt. Quod si minus fece­rint timendum ubi morbus invalue­rit quosdam eorum morituros esse Communis plebs si multum austeri lactis pruna & similia comederit, formidandum ne ex ejusmodi esu ventris profluvium patiantur, si aquam biberint ne iis venter intume­scat ac grave periculum incidant, praesertim si indoctum medicum cu­ratorem susceperint. Ex cerasorum esu homines calculosi efficientur, per podicem enim innumeros cal­culos eiicient.

De ventis?

Venti hoc anno instar chamae le­ontis mutabuntur modo enim flabit ab aquilone, modo ab austro om­nes autem venti dirigentur secun­dum rostrum galli gallinacei super pinaculum templi constabunt.

Quare in piscibus sunt ova rotunda in volatilibus oblongae figurae?

R. Quia calor movet à centro, & maxime ad figuram pyramida­lem, quod pater in flammula ignis, quae tendit in conum, & si lata sit in basi & ideo quia Calor fortior est in volatilibus, quam in piscibus, ova volatilis sunt ablonga, piscis ro­tunda, quia calor debilis dispergitur in gyrum.

Principum quaenam praerogativa?

R. Principes dum sunt ebrii, vo­cantur à familiaribus laeti, dum sunt nigri dicuntur fusci dum sunt stulti dicuntur probi, simplices & inno­centes, dum tyranni, vocantur justi.

In Germania cur tanta copia mendi­corum vagatur?

R. Quia mendicus mendicum pro­creat. [Page 70] Non enim parentibus curae est, ut liberi eorum honesta aliqua ar [...]e sese sustentēt, sed in eo toti sunt, ut eorum vestigia sequantur, ostia­tim que mendicent.

Recitaridiculum cujusdam Paro­chi factum?

Quidam parochus cum in facie Ecclesiae matrimonium contractum confirmare vellet, maritum inter­rogavit Chonrade quod est tibi nomen? Chonradus cum maximo astantium risu ut dicis (inquit) vocor. Nomen enim meum tu ipse pronuntiasti.

Cur in mundo monstro monstrosiora inveniuntur, Theologus ebrius, vel avarus, Iurisperitus injustus, me­dicus valetudinarius, qui seipsum curare non potest?

[Page 71]R. Quia eorum professioni vita omnino non quadrat.

Puella interrogata utrum vellet in an­serem mutari an in gallinam, quid dixit?

R. In Gallinam, quia hae anseri­bus sunt feliciores, quae quotidianam venerem norunt, anseres vero ver­nam duntaxat.

Quaenam est differentia inter fures privatos & publicos?

R. Fures privatorum furtorum in nervis atque in compedibus vitam agunt, fures autem publici in auro atque in purpura. Scite Diogenes videns magistratus quendam qui ex aerario phialam furatus fuisset, com­prehensum ducentes, magni (inquit) fures parvum ducunt.

Recita historiam ridiculam cujusdam Itali morituri?

Italus quidam è vita migraturus cum corpus Domini à sacerdote manducandum acciperet, adactus solenni Centuriones dicto: Domine non sum dignus ut intres. verba haec non gravatim reddebat. At cum ventum esset in eum locum, sub tectum meum quod Italice suggerebant his verbis â casa mia. Ille vehementer reclama­bat, Non à casa mia: atque id cum se­mel atque iterum fecisset, astantibus multum aegre ferentibus, causam ro­gatus, Ego inquit, quoad vixi semper in conducta domo habitavi. Quod verbum. omnibus ridendi materiam praebuit.

Quaenam est interpretatio harum Li­terarum S. P. Q. R?

[Page 73]R. Quod capitolia tot sensus di­cebat ille Romani sic exposuerunt S [...] ­natus populusque Romanus; alii sic salu­tem populi quaere Romani Sibyllae de Deo sic, Serva populum quem Redi­misti.

Quarefatui flent spendente sole, & ri­dent quando pluit?

R. Quia post splendorem solis se­quitur pluvia, post pluviam autem splendor.

Synonijma quaenam sunt?

Vnus Nobilis

Duo Nequam

Unus Magnus

Duo parvi

[Page 75]Unus albus

Duo nigri.

Unus Carolus

Duo Ioannes

Unus Astutus

Duo simplices.

Unus Sobrius

Duo ebriosi.

Unus Leo

Duo Leopardi.

Unus audax

Duo formidolosi.

Pueri cujusdam lepidum dictum?

Cum optio quibusdam homini­bus data esset, hic se pontificem maximum alter opimum Canoni­cum, alter quippiam aliud se Velle esse asseverabat. Tum puer loqua­culus, qui aderat: Ego, inquit pepo esse vellem. Rogatus quam ob causam, quoniam omnes mihi culum olfacerent, Est enim mos frequens, ut melones empturi, po­steriorem olf [...]ciant partem.

Quot sunt genera stultorum?

R. Quatuor, 1. Quod tantum mi­natur quod à nullo timetur, 2. Quod tantum jurat quod ei nihil creditur, 3. Quod tantum dat, quod nihil re­tinctum, 4. Quod cum non habeat servitorem, sibi servire recusat.

Narra lepidam historiam de duobus sacrificulis?

Sacrificus quidam collectam ex­missa pecuniam in angulo altaris depusuit cum hac inscriptione E [...]ce locum ubi posuerunt eum. Alius sacrificus forte fortuna scedulam invenit, pecunia chartam aliam inanem & complicatā reliquit cum hac inscriptione: Surrexit non est hic.

Vtrum qui consuevit multos cibos ac­cipere, plus suctineat jejunium, quam solitus parum comedere?

R. Multum comedere solitus me­lius sustinet jenunium, quia propter praecedentem repletionē habet pau­lulum [Page 77] caloris, & ideo potest plus jejunium sustinere: in alio accidit è converso.

Quare avidius vorantes citius sati­antur?

R. Quia avide vorantes multum aeris cum cibo inferunt per hiatum ructus, vel crebritatem respirandi, igitur ubi aer vias compleverit, fa­stidium cibi fit.

An senes possint rejuvenessere?

Tradunt de aquila naturalium rerū scriptores, eam quolibet decen­nio juventurem renovare, serpentes vero etiam quolibet anno. Sed pen­narum ista acu [...]a, non corporis mu­tatio. Aquila enim cum alis ad vo­latum haud amplius aptis se impe­diri sentit, concitato cursu im sub­lime [Page 79] f [...]rtur, ideoque ad frigidissi­mas aquas conversa, ter [...]iis immer­gitur, posteaquam in nidum evolans, alis pullorum tecta, in sudorem re­solvitur veteribusque plumis exutis novas recipit, unde senectutem ipsam exuere creditur, nihil interim mi­nus, quam mutationem in corpore passa, Serpentes vero cum calorem habeant admodum debilem, & cu­tem hyberno tempore constrictam, ac fuliginibus exhalare cupientibus exitum inter cludentem, ideo quic­quid faliginosi humoris hyeme est congestum in ipsam cutem colligi­tur. quam siccioremque redditam à subjecta pelle, nullo corporis malo detrahunt, ut mobiliores evadant. Quod si est rejuvenescere, quid ob­stat, quo modo & Homini cui ex­cisi sunt dentes renascuntur, & post scabiem exsiccatam nova cu­tis efflorescit, juvenescere dici possit.

Vivere nostrum quid?

Ita comparatum est, ut tum pri­mum nos mori arbitramur, cum ex­tremum ducimus spiritum, quod si animadvertamus, nos singulis die­bus & horis ac momentis mori com­periamus, mortem seu inusitatum quid animo concipimus, cum nihil aeque familiare nobis circū feramus. Haud aliud est vita nostra quam mors continua Tandundem vitae de­cedit, quantum accedit. Qui trien­saetatis suae transegit, tantundem sui parte mortuus est: qui semissem, semimortuus: praeteriti nostri tem­poris portio mortua est praesens vi­vit, simulque moritur, futura simi­liter morti mancipabitur. Nemo est qui non est morti praepinquior post-annum, quam ante annum fuit, & cras quam hodie, & hodie quam he­ri, quicquid temporis vivitur de spatio vivendi demitur.

Nigredo Aethiopum unde?

Multis persuasum est, Aethiopes propterea esse nigros quia calidissi­mam regionem inhabitant. Sed ob­stat. 1. Quod filii Aethiopum etiam in frigidissimis regionibus nascantur nigri etiam si calorem patriae nun­quam sint experti. 2. Quod in cali­dissimis regionibus, etiam sint ho­mines non nigri, sed vel cruropuo­rum instar candidi aut fusci. 3. Quod Hispani in Aethiopia degentes, non gignerent Liberos alterius coloris, quam in Europa. Causa igitur du­plex esse videtur: 1. à regionis aestu, 2. occulta seminis proprietate, qua fit ut è nigtis nigri, è candidis can­didi generentur.

Diogenes Cijnicus domum epulonis cujusdam videns inscriptam pretio venalem quid dixit?

R. Sciebam aliquando fore ut diuturna crapula Dominum evo­meres.

Cur sternutantes salutantur?

R. Romae aliquando pestis in­guinaria fuit tam saeva, ut homines in [...]via, in mensa, in ludis, in collo­quiis subito morerentur. Itaque cum quis sternutabat saepe cum sternuta­tione spiritum exhalabat, unde, cum aliquem sternutantem quis audie­bat, [Page 83] statim accurrens deus te adju­vet, acclamabat. Et abhinc ad huc consuetudo servatur, ut cū aliquem sternutantem audimus, deus te ad­juvet, acclamemus.

Senes cur spitiosi.

R. Quia increduli, increduli quia experti, hoc est, quia compertum habent, quanta sit hominum perver­sitas non facile credunt, sed suspi­cantur.

Cibus Rusticorum qualis?

R. Panis a [...]er▪ caseus, pisa, lentes, olera. carnes bubulae & vaccinae ve­tustissim caepa & alium.

Ebrietas varia.

Ebrietas est varia, pro ejus natu­ra qui bibit, & pro vini conditione in facultate, colore, consistentia & sapore si quis enim cu [...]e (perspirabi­li, utatur.) [...]enui vino, quod non asperando est nervis molestum, is non facile ebrius fiet, aut si fiat, faci­le evanescet ebrietas: Si quis vero non sit perspirabili cute, ut mulier se [Page 84] liberalius vino invitat, ut non facile ebria fiat, diutissime tamen durat illa ebrietas: cerebrum enim in his frigi­dum & humidum una cum ventri­culo, hinc inopia caloris nativi, unde non facile dissipantur vapores è vi­no elati.

Homo quâ re in maxime indiget.

R. Eâ, quâ medici recusando ac­cipiunt: & recusant accip [...]endo: quia dicendo nolo accipiunt pec [...]nias ita auferunt apostemata vestrorū mar­supiorum eorumque interea plane examiant & purgant. Iocose & ele­ganter Belgae, Rapen is een soo goede cruyt, aelle man is om rapen uyt.

Quando Lupus fuit mansuetus?

Respondit quidam studiosus ma­cilentus quadragesimalis ex Hun­garia oriundus: Lupus fuit mansuetus dum esset in arca Noe, Tunc enim se cap­tum videns vix obliquis oculis ovem intueri audebat. Recte aliquando etiam olitor est opportuna loquu­tus.

Quinam sunt stulto stultiores?

R. Aucupes & venatores: hi e­nim mane surgunt nulla tempestatis habita ratione, per aestus per frigo­ra, incertae exiguae praedae spe sub die vagantur hyberno maxime tem­pore, quando feris anatibus insidiae struuntur. Iam canes secum ducunt, jam accipit, rem manu ferunt, jam retibus, amitibus aliisque decipulis ad ficedulas, perdices, coturnices, alaudas, &c. capiendas accommo­datis, onusti incedunt tum retia ope­rose explicant, falconis vel accipi­tris volatum observant, redeuntem anxie exspectant, ac saepe media hye­me, per flumina per nives totum diem sequuntur, non sine valetudinis discidio: completo die vix unam, aut alteram aviculam, domum re­portant. Quod si ineat rationem ejus quod in falcones, canes, recta aliaque instrumenta inpenderit, vi­debit sine perspicillis secum ratione insanire.

Anhelitus felium veneficium.

Pravus est anhelitus felium, novi enim quosdam, qui cum noctu in lectis feles secum habuissent, & in lectum ab eis aerem inspirassent, he­ctica febri & marasmo tandem con­sumpti perierunt. Nec ita quidem in monasterio quodam, ubi permul­ti catti familiariter nut [...]iebantur & in caenaculis cubilibusque, & Le­ctis frequenter erant, adeo pleri­que infecti sunt, ut intra breve tem­pus, nec missa nec verspera eo in monasterio decantarent. Ex his in­telligere est, quam minime fabulo­sum sit, quod vulgus dictitat, feles infan [...]ibus esse exitiales: ipsorum e­nim ori toto corpore incumbentes, fuliginis exitum & thoracis mot [...] in tercipiunt, ac pesti fera, quande se demittunt, aura, & ex halatione te­nellorum infantium spiritus infi­ciunt & praefocant.

Cum mulieribus infaecundis quid agendum?

R. Mitte illas ad Thermas Ba­denses [Page 87] & res erit in vado: de his e­nim thermis ita poggius Florenti­nus Leonardi Aretino scribit: Nul­la (inquit) in orbe terrarum balnea ad fecunditatem mulierum magis accommodata esse: innumerabi­lem multitudinem nobilium & ignobilium, ducenta millia passuum eo venire non tam valetudinis quam voluptatis causa. Omnes amatores omnes procos. quibus in delitiis vi­ta est posita, eo concurrere, ut fru­antur rebus concupitis, multas fae­minas corporum simulare aegritu­dines cum animo laborent, omnibus unam, mentem esse tristitiam fu­gare, quaerere hilaritatem, Non de communi dividundo agere, sed de communicando divisa. Has ipsas thermas. August. Busbeq. epist. 3. fol. 138. conciliatrices amorum vocat. quod si sinistro quodam fato balnea ista nihil proderunt. uxores, ad Academias mitti possunt, ubi om­nium facultatum studiosi facile ri­mabuntur sterilitatis causas: norunt enim plerunque morbos mulie­rum, presertim studiosi medicinae, [Page 88] quibus pro viva Anatomia esse pos­sunt, facilique Labore sterilitatem abigent, faecunditatemque provo­cabunt.

Praescribe mihi aureum dogma.

R. Quae supra nos nihil ad nos. Itaque auriga loquatur de curru, su­tor de crepidis, nauta de ventis, fa­ber lignarius de securi coquus de ju­re, carne assa, elixa frixa de brassica & de omnibus ad culinam pertinen­tibus.

Vbi visuntur quam plurimi cornuti.

R. Nullibi magis quam in Italia & in primis venetiis: ubi enim mer­catores ultra annum peregre pro­fecti, inferiorem corporis partem, instrumento quodū ex ferro & cha­liibe confecto, & Gossiipio artificio­se refecto circumdant & obseratam relinquunt, sed quam vanum hoc sit, palam est.

An alterius uxoris custodienda absen­te marito causa nos solum de die sed etiam de nocte adesse cogitur?

R. Negat id Non. 134▪ cap. 9. Ve­rum nos contrarium asserimus valde enim periculosum solum dormire praesertim sexui faemineo, propter lemures, spectra nocturna, jucubos à quibus valde infestantur, qui timi­dum muliercularum animum facile consternare possunt sic haec ex nimia solitudine oritur melancholia, quae difficulter curari potest, ergo eum ut proprium corpus defendere tenetur. Multae faeminae inveniuntur, Quibus talis consuetudo innata est, ut ne unam noctem solae dormire possint, nec illud ullo modo evelli & eradi­caeri potest, qui vero id fiat nos latet, siquidem non omnium re­tum ratio reddi potest, praeter quod dic [...]mus, tantam consuetudinem iis esse alteram naturam, & prop­terea.

Quaeritur: an quis cum sponsa non­dum ad maritum deducta han­reitatem committere dicatur?

[Page 97]R. Quidam negant: Nos affir­mamus arg. l. 13.83. ff. ad l. Iul. de Adulte. & verbum, plectitur, ut facit l. 1. de v. 5. Concedimus quidem, quod uxor Domini non sit ut est textus l 12. ff de ritu Nupt. uxor tan­tum esse [...]ntelligitur in his, quae ad ejus hone [...]tatem pertinent, & non nuptiae duntaxat verum etiam spes nuptiarum violati non debet, & quamvis carnaliter non cognoverit, Ist noch nicht mitt der ledern [...]eil drüber gewe­sen, tamen ipsius uxor est & sponsus aequè ac maritus subjectum patiens & bonus vir dice [...]etur. Et quis igno­rat cingendum haberi pro cincto, moribundum pro mortuo, condem­nandum pro condemnato, sponsam copulandam pro copulata, repudi­anda pro repudiata, Gad. de v. 5. ad 5.12. nu. 15. Alii distinguunt inter sponsalia de futuro & de praesenti, ut faciunt canonistae in c. pen. x de spons. quam tamen distinctionem usus fori hod [...]erni non observat, ut notat Treut. de nupt lh. r.

Paena Hanreitatis quaenam?

R. Licet apud multas gentes gra­vis paena constituta erat Hanrificis, tamen Germanos ullam paenam illis constituisse nullibi invenio. Apud Aegyptios illis virilia exsecabantur, alibi naribus amputabantur Diodor. Sicul. lib. 2. bibl. cap. 3. Epigr. Apud alios pilorum evulsione puniebantur paena quidem ridiculosa, sed tamen ignominiosa. Apud antiquos ger­manos mos fuit, ut rebellionis seu conspirationis in Imperatorē Rom. rei, canem imperii, ignominiose in dorso gestarent. Spang. in Chron Inter­esset Reipub. ut singulis diebus fe­ctic, spectante universo populo duo cornua cervina capite gestaret Cor­nutus.

Mulieres & virgines qui illibatas conservare velint quid faci­endum▪

[Page 99]R. Diligenter sibi caveant ab il­lis, quos vulgus vocat studiosos sive studentus, adeo enim rapax est hoc genus hominum, & ita saluti mulie­rum pariter ac virginum insidiantur, ut fidem omnem exsuperet, circu­meunt eas ut rugientes leones, oc­casionemque quaerunt qua mulieri­bus virginibus impune possint im­ponere, tam humaniter tam amice segerunt, ut putares esse parvos an­gelos, cum revera sint meri Diabo­li, in pellibus ovinis ad vos veniunt, intrinsecus vero sunt lupi rapaces, Si [...] zerbrechen den hafen, unnd l [...]ssen euch die Scherben ausz lecken, Saepe ad templa non quidem orandi gratia veniunt sed ut uxores vestras filiasque, quae in uno tertio cum illis conveniunt, spectent & videant, nutibusque vel gesticulationibus amorem suum il­lis pate faciant. Et si caveae illas in­cluseris, ut Taberlanus rex Scitarum Bajazetem regem Turcarum Munst. fol. l. 4. vix ab harum harpyarum in­cursu essent securae. Quilibet igitur hunc versum in frontispicium do­mus suae scribat:

Didicerunt enim ex Terentio stu­diosi, Quod non sit vitium adolescentem scortari. Quando ergo ex accidenti videtis illos domum vestram introe­untes, scitote quod non orent pater noster Bald in l. natal. ff. de probat. Nam Veneri studiosos esse deditos ex eo patet, etiam si in domum con­ductam meretricem ducant, non tamen possint inde expelli, cum lo­cator debuisset prius, considerare, quod studiosus non viveret castus Bald. in l. aedem c. locat. Deinde ca­ne pejus & angue fugiatis copula­trices, vel conciliatrices Koplerinnen. Quod si videatis ejusmodi sinistrae famae mulieres domos vestras intran­tes, cogitate quod finis instet, & quod de nostro corio jam Ludatur, solent enim ésse juvenum Mercurii Pest-potten, Postilion, vestrae famae insidiatrices, & quantum possunt, alias reddere sibi similes satagunt. Interdum etiam citantur à propriis [Page 101] sororibus & ancillis adexercendam erga bonos maritos infidelitatem expellite itaque illas, vobisque & uxoribus vestris consulite, ne post hac cum Euripide dicere cogamini: malarum faeminarum introitus me perdiderunt, quae mihi loqu [...]ntes h [...]s blaende persuaserunt sermones.

Abstrahite etiam uxores filiasque vestras ab illis hominibus qui in ver­sis spurci, Die schandieren, oder mit [...]der Sâwen zu Marckt gehen. Corrumpunt enim bonos mores colloquia prava. unde Romulus legibus cavit, ut qui­cunque, in praesentia mulierum u­sus fuisset sermone lascivo, non secus ac homicida puniretur, & etiamnum die judice nostro L· 15. S. 16.17.18.25. ff. de injur. Huc re­fer quoque cantiones obscaenas. Item picturas, quid illae efficere possint. Terentianus ille Cherea satis in nuit T. dr. in Eunuch. Act. 3. Sc [...]. 5. Et Propert. lib. 2. Eleg. Hanreitatis originem obscaenis picturis attri­buit, quandoque has intuen­tes in libidinis cogitatio­nes ruant.

Hinc merito Aristoteles publi­cam paenam stabilivit pictoribus, qui talia proponunt, quibus libido inflammatur, & Hanreitas propa­gatur.

Convivia, quoque, & spectacula publica, qualia sunt. Abendantz, hoch­zelten. Comedien, etc. Quodam mo­do Hanreitatem dilatare solent, arg. l. 2. c. de Repub. Hoc cum suo dede­core expertus Impius Aurelius, cujus uxor Faustina in vito marito specta­culis quotidie inter [...]ra [...], teste Gueva­ra Haerol. princ. Hanc ne Imperator offenderet Amasios ipsius ad summa officia, promovit. Huc res pexito O­vidius Veneris ille triumuat: ‘— Ludi quoque semina praebent Nequ [...]tiae.’

Sublatis namque spectaculis cho­reae incipiuntur, Da musz der pücklichte [Page 103] harffen peter auff s [...]ij [...]. Hic cum illis li­bere loqui licet, palpitare, oscula­basia & suavia figere, mordicus de­tractis caligis & nudato capite de­lambere, hic divaricatis tibiis artifi­ciose bibitur Arsch kerbenbier exbona charitate in fraternitatem & sorori­tatem. Hic incertarum esse solemus manuum, Hier gibst blinde griff, inter­dum etiam ein zuchtigen Ehrengriss, eas­que sursum versum in omnes angu­los inserere & immittere in more habemus, & frequenter tanquam oves erramus, praesertim si lumina intercidant ad latebras, ubi liberi­uscule omnia sine periculo peragi possunt, confugimus, ubi ut Virgil. lib, 1. Aeneid.

Quod si non saltatur vel bibitur etiam praesente mar [...]o sicca & inani tussicula Ehum Ehum, oculorum ni­ctu, sculpturitione pedum, compres­sione & tactu manuum, quae solet esse fallax, propinatione poculi, fur­tiva [Page 104] oculorum l [...]xuriantium molli­tie, vel aliis indiciis affectum suum declarant (videatur hic, Eleg. 4. amor lib. 1. ad quem omn [...]s amando ut­pote hisce temporibus admodum utilem & necessariam.) Interdum. maritus ab Amatore inebriatur ut neque oculus neque pes suo officio fungi possit, domum deducitur quem uxor ne forsitan cadat, comitari vult, attamen precibus emollita manet, benedictionem que exspectat, quae si commode ob praesentiam aliorum impertiri non potest, ad aedes Lotri­cum & nutricum ( Bey denen die Ehre gemeiniglich auff holtseren St [...]lisen gehet) Se conferunt, ubi actio de commu­ni dividundo intenditur, per quam corporaliter fit rerum divisio L. 2. h. 1. Cui ad haeret actio de in rem ver­so. Nonnunquam tubicinibus prae­ [...]untibus, uxor ab Amatore domum deducitur, vix crapulam concoxit, surgit de lecto maritus, & uxorem excipit, affert bellaria, poma, pyra, nuces.

Quinam sunt [...]imium audaces?

R. Qui lupum in Ianvario non timent, rusticum in carni sprivio & sacerdotum in jejunio quando con­fitendum est.

Vir bonus à quibus libris uxorem ar­cere debet?

R· A Lectione Amadisaei, Ovi­dii de arte amād [...]i Eurioli & Lucre­tiae Darten societatis, equitis ponti, Galmi, Baptist de campo frogoso, praesertim vero fugiant Ioannis Bocatii librum, quem Cento No­vellarum inscripsit. Hic enim ma­gno insterstitio caeteris post se reli­ctis aeternum nomen sibi compara­vit: hoc enim lecto & Theoriae fun­damentis feliciter jactis, quam feli­cissime praxin exercere possunt, ni­hil enim aliud sunt quam callidissi­ma Han [...]ificorum stratagemata & [Page 108] strophae, & nulla unquam faemina fuit, quae non ejusmodi Lectionibus, & historiis ad furorem adacta fuerit, quia in illis miscetur utile dulci.

Cur posteriora hominis tam turpem habent faetorem.

Respondent quidam qui [...]obste trix neglexit eam partem, nec satis abluit. Alii autem huic sententiae plurimum refragantur: nam aer illius regionis ita pestilens & faetidus est, qui eum locum occupavit, & ventus qui perflat non locus ipse.

De quodam suspenso, qui an­te mortem tumulum sibi construxe­rat.

Si forsam Amatorem cum ea Lu­dentem invenit? quem lusus inter [Page 109] praetantur manuum in sinum im­missionem (hand schuchmachen) nastrates vacant, aut ad pectus e­jus, vel ad alium locum, unde tur­pe esse possit?

R. Affirmant quidam Borch. cap. 8. de feud. nun. 28. Rosenthal. cap. 10. con­clis. 54. & Thomas Cant. Oscula quin­tam viam ad amorem vocat Nos ve­ro illis contradicimus, omnes que praedictos refutamus: requiritur e­nim ut in ipso actu & in rebus vene­reis & in ipso facto deprehendantur, seu ut plautus ait, corpus corpori in cubarit. Ait. 4. sce. 4. in Amphiti. ve­lut. lucian in Eun. cum reperiri ha­bet menbra in membris, verum apa­ge illos cum rigido judicio, ablegen­tur ad Garamantas, Indos, & Aeth­nuos fratres, quibus in ferendis car­bonibus, usui esse possunt.

Quinam optime Viros fallunt?

R. Uxores hospitum, Gastgeberin Hae enim ex tam variis peregrinan­tibus unum atque alterum ad mit­tunt; [Page 110] habent enim neminem quem timeant, quia in uno loco diu mo­ratur.

Quaeritur num id facere conveniat:

R. Rationem dubitandi movene Politici quia peregrini officium ni­hil praeter quod tuimuneris est age­re, nihil de alio inquirere, min [...]me­que in alterius messem falcem im­mittere. Est enim pacis publicae tur­batio, cujus paena est B [...]nnum. Alii aliter suam sententriam probare ni­tuntur exemplo maerini, qui obstu­pratam vi hospitam diro mortis ge­nere duos milites affecit, ut capito­linus refert. Nos distinguimus inter id quod fit licite, & inter id quod fit coacte, Hospita enim si ad con­cubitum nos invitat, omnino illi ob­temperandum, suscipit enim nos fo­vet, cibat, & omnia praestat, quae po­test. Nos igitur decebit ut favorem favore compensemus, & duplice­mus, fortunamque quae sese offert, non omnimo despiciamus. Tale di­versorium fuit olim Antverpiae zu Taufendt mitteln, in quo nihil, quod [Page 111] ad voluptatem tum corporis, tum a­nimi fecit, de fuit, und da der wirt ein hanreij ist, sichen die Gâste gerne ein. Dein­de si aliquid supererit, si triorches eris, potes paululum ancillae com­municare, ut illa etiam habeat, quo tui reminiscatur. Fontes enim tui di­riventur foras.

De quodam Heluone.

Heluo quidam pupillis à magistra­tu datus tutor, cum patrimonium illorum universum ab sumpsisset &, jussus tutelae gestarationem reddere, nihil, super est, hanc rationem ac­cipite, aliam nescio verum magi­stratu urgente, ut libellos offerret, qui acceptum continerent & expen­sum, illeos primò ostendit, deinde podicem, illic recepta esse subindi­cans omnia, hic exposita.

Hanreium faciens quo nomine est in­digitandus.

R. Quidam eum vocant Dome­sticum inquilinum [...]anf [...]han, verwalter, hausz-genossen, quod frequenter do­mum tuum adeat, Alii eum vocant [Page 112] Amicum, sed is qui clam & invitus alterius ejus occupat, amicus nō est, diverso tamen respectu esse potest. Non nulli hostem, sed perperam. Hostis enim is est, qui nobis, aut nos illi bellum decrevimus. Privati verò sibi bellum denuntiare neque­unt: regale enim est, & summo prin­cipi ex natura majestatis in se consi­derata soli competit. Aliqui Cucur­bitam vocant, sed male siquidem id devasallo uxorem domini hanrei­zante dicitur. vocabuli hujus deriva­tionem vi. de ap. Cala & Hort f [...]ud. in verbo Cucurbita. miramur valde quod veneranda antiquitas in perscrutan­do hoc vocabulo non fuerit curiosi­or latinissimo vocabulo nos vocamus Capellanum, vicarium, seu ut mun­stero libet matrimonii coadjuto­rem Ehe h [...]lffer unbesoldete substituit, qui cessante marito onera matrimonii supplent.

Scorta cur alicubi per convitium pul­mones appellantur.

R. Quia vilia sunt aut vento quo­dam [Page 113] turgida, & vere vana. Cum matrona quaedam puellam lascivien­tē hoc verbo criminata maledicen­tiae paenas dedisset, gravi insuper adjecta multa, si denuò verbo mu­lierem lacesseret▪ verum non ita mul­to postcum excandesseret, quo pae­nam effugeret, periphrasi quadam usa ejusdem convitii. Et quid, inquit, ego te nominabo? Caro es, que egre­ditur ollas constat enim id genus in­testini in decoctione tumescere, & sic plerumque lebetes transcendere, ut vi sua erumpat, ac deiiciat etiam opercula.

Vxores hanreiz antes quomodo de­bent appellari.

R. Hanrifici certant, & ad huc sub judicelis est.

Mere [...]ricis nomen (quod genus hominum sine praefatione honoris nominari nequit) illis non com­pe [...]it. Nam haec à merendo dicta est. Ulpiano dicuntur practicae seu puestuariae Ehnehren sich mit der hand, da sie auff s [...]zen, pecunia suam exer­cent militiam multorum libidini [Page 114] servit, & est vidua, ut pote, quae 23000. virorum absorbuit ictus. Haec nulla accepta pecunia, sed a­moris, qui est furoris species, & be­nevolentiae causa hanreizat: Econ­tra meretrix se prostituit in silvis, ut propter Noribergam, im Newen wald, quem locum saepius inviso. Lipsiae auff dem Rubeht, da sie das grasz mit den hintern abmaijen, Vnde vocantur Niim­phae silvestres, pecora campi wald Gōttinnen. Antverpiae in die lepelstraet, ubi de nocteque meretricū cochlea­tiones visuntur, Francofurti in foro piscario, &c. Haec vero est inviola­tae existimationis, quia amoris vi cuncta solis amantibus sui copiam facit. Errat igitur hic Connanus lib. 8. cap. 13. Qui illam meretricis nomi­ne indigitat. Rectissime ab Ovidio & aliis vocatur Amica, cum quibus consentimus & facimus.

Hanreitas quid est?

R. Est vocabulum mere Germa­nicum, sed in latinitatem jam olim degeneravit, ex antiquissimo voca­bulo han qui est Gallus, & voce, [Page 115] Rein, quod cherea, sive Dantz, quasi dicas, Galli choreus, nostrates vo­cant hanr [...]in geschlossent gesellen, monte cuculos vocat, item Cornutos; cor­nua enim gerunt satis manifesta & conspicua, extra pileum saepe pro­turbantia, & nè omnibus appareant, pileum non detrahunt etiamsi ali­quem praetereant, & hoc est verum Hanreicae gravitatis signum, Con­veniunt in hoc cum Gallis, quia li­cet gallus proprias uxores habeat, quae tamen etiam ab aliis visitantur, ita & hi licet proprias uxores alant, ab iis etiam alii admittuntur viri. De cornua ferre, multi multa scripse­runt. Niceph. lib. 2. de inpere Andr. Con­stanti. sit inquit: Longe alia fuit Andro­nici luxu & libidine praediti intentio, qui cor­nua Cervorum, quos vena [...]us erat, insignia & rare aliquid habentia in porticibus fori suspendebat specie quidam ostentandae magni­ [...]udinis ferarum quas cepisset, cum revera ci­vitatis mores & uxorum, quas ipse corrum­pebat lasciviam notaret. Atque ad mul­tas gentes (opinor) promanavit, ut qui malitia vel injuria suas conjuges adulterari sin [...]rent, probroso sane [Page 116] convitio cornua ferre dicerentur, Germani injurium rei verbo leniori mitigantes vocant Einen frommen [...]in faltigen mann, der s [...]iner frawen nicht ge­nug thun kan [...].

Cur faemina amant brassicas?

R. Propter earum acrimoniam. Nam mistae cum farina lolii pro­vocant earum annos, dies & men­ses, modo iis utantur per modum suppositorii. Haec est vera Androgijna composita ex duobus culus, & quatuor natibus messiores per po­stam in corbe huc vini, ut haec no­va vobis annuntiarem. Credite ve­ra dicenti veritas nulli cedit. Caput capiti opponam sicuti cerevisiarii exportantes vasa, putatisne me vel fugere? nullo modo apponam po­tius frontem fronti imo barbam barbae ficuti duo podices, qui bellum gerunt: ô quam libenter surdus ta­lia audiret!

An non omnis mutatio bona?

R. Mutatio bona est que ver­git in meum commodum. Si mea bursa inanis esset, vestra plena pisto­lettis, [Page 117] si ego essem asinus, vos docti, per me fiat mutatio stante pede, & ero plane novus homo. Item si tu habetes faeminam pulcro vultu, ego vero Hecubam aut aliquod reme­dium amoris, vellesne mutare?

Quid est vetula?

R. Est antiqua dementia, Har­pya, Diabolus in veste faeminea, & ut omnia uno verbo complectar, est concionatrix loquacula, quae non Evangelium, sed convitiorum plau­stra evomit.

Quid est paedagogus?

R. Est advocatus Lutosus, col­legii pestis, cujus supellex est biblio­theca, qui caenat mane ne de nocte permerdet lectum, qui totius colle­g [...]i anitergia colligit ut pultem ave­nariam calefacia & pugillum u­num carbonum lucrifaciat, est al­ter Euclio. Est miles animosus, qui statim hosti calcanea suorum sandaliorum vertit & sese salvat in gymnasio Iure per tabulam ra­sam Aristotelis, per Bucolica Virgi­lii, per veneris nates, per testi tu­culos [Page 118] Saturni, per pecus Melibaei, breviter per omnes autores tā La­tinos quam Graecos, rem ita sese ha­bere.

Quid est advocatus?

R. Advocatus est, qui amat du­catos, eosque pluris facit ipso sacco mendicorum etiamsi confectus esset ex finissima tela Hollandica. Advo­cati raro visuntur in hospitiis, sed saepe sunt in domibus suis & alibi consultando, libenter audiunt can­tilenam Dammi. Hic dator illis adhae­ret in matrice animi ab aeterno. Na­tura advocatos fecit ex argilla tam pulchrae madefacta ut nunquam ha­beant manus frigidas & ideo idonei sunt conficiendae glaciei tam in aesta­te quam in hyeme. Advocati vide­runt quoque titulum veneris sed tri­bus perspicillis.

Musca culinaria quaenam?

R. Est Dominus parasitus, Germa­nice Tellerlecker, qui cibum è flamma petit, qui constringitur non funi­bus, sed farciminibus cujus uxo [...] [Page 119] pro uno ovo cum matre sua, bursam naturalem seu vulvam venalem ha­bet. Iam incitavi ad risum asinos clamore magno, uti vos estis testes.

Historia jucunda de quodam sa­cerdote.

Quidā sacerdos suis rusticis con­cionaturus dixit, salutat vos Lucas medi­cus. Ut habent sacre literae sed postea prae pudore ita obstupuit ut ne unum quidem verbum ulterius enarrare nequerit, illud ipsum subinde repe­tens, tum ex senioribus unus assur­gens, dixit, habeat gratias, atque si quando ad eum reditis, dicito & illi nostro omnium nomine plurimam salutem.

Pueri quomode sapientes efficiendi.

R. Podicis cappa illis detrahenda ipseque podex virgis caedendus, ita enim sapientia è podice ad caput evolabit.

Supellex paedagogi quaenam.

R. Est ferula sub axilla cum bi­bliotheca, quae constat ex. Despau­terio [Page 120] impresso tempore laurentii va­le sed siste gradum lector alteratissi­me, (hem literatissime volebam di­cere) Bonum mane, bonum serum hoc est saluto per totum diem.

Virgines cur libenter nubunt Juris peritis.

R. Ut juris Mystes jus fas rectum­que ministrat.

Virgo sic rectum semper amare solet.

Quonam in loco pluris venditur aqua.

R. Vbi caupones vino exotico aquam admiscentes, enim aqua vini etiam cari pretium potest contin­gere.

Cerevisia unde dicitur.

R. Aliqui dicunt, cerevisia quasi ce [...]eris vinum. Alii sic:

De Potatione.

De scorto.

Dies macilenti quinam?

R. Sunt dies jejunii in quibus sa­turamur [Page 122] pane caelesti, cibo spiritua­li eoque levi, qui non generat per se in stomacho crudilitates sed tantum per accidens.

Hymnus in quo omnes notae musica les comprehenduntur.

Vt queant laxis Resonate fibris Mira gestorum Faemuli tuorum Solue pol­luti [...]abiis reatum, &c.

Igniaria & sulphuratae quibus odis sunt?

R. Amatoribus & furibus. Ama­toribus, quia laxato fraeno opus suū peragunt sine tympano, candela & candelabro: furibus, quia clandesti­na eorum furta illuminant & in lu­cem proferunt.

Hercules in quo peccavit?

R. In eo quod occiderit scele­stum Cacum qui plane imberbis erat, primogenitus ac quasi recens exclu­sus Wie ein jung hun das Erst ausz den Eyer Schalen kumpt.

Histori jucunda de parocho.

[Page 123]Militem puerulum è baptismatis fonte suscepturum, parochus inter­rogavit, Domine miles tune ido­neus es huic muneri substinendo, ad quod miles, puto quod sic tum p [...]rochus nostine praecepta Dei, ad quod miles quidni: tum parochus quodnam est primum praeceptum, respondit miles non vorabis, Du solst nicht fressen erras perverse miles, inquit parochus, primum enim praeceptum est, Non habebis Deos alie­nos in conspectu meo. Imo regerit miles, Dominatio vestra fallitur; Nonne enim Deus statim acrea­tione praecepit: De Ligno scientiae boni & m [...]line comedas G [...]n 2. Tum pa­rochus ô miles m [...]gna est fides tua superas me er [...]ditione vel potius astutia.

De Martino.

Secreta quinam aeperiunt?

Epitaphium insigne incerti autoris.

Incerti autoris.

Quare multi ad magni honores mundanos perveniunt.

R, Hoc saepe fit ob commoda­tam domino uxorem. Hinc hic fit secretarius ille senator, hic comes, & iisdem artibus à magnatibus multi praepinguia venantur officia, uxores quae ob id non immerito superbiunt, quarum radiis maritus fulgeat. Item se illas esse, quarum amore princeps [Page 125] gaúdeat, dicunt, nullam, ex Domini hanreizatione fieri impudicam ea­rumque maritos, qui eneptis Hirci videri possent, ita excellere aureis cornibus, ut dignitate cunctos ante eant Paul Iovius in vita galeacij fo [...]tiae, & à prudentibus nulla alia compen­diosior via ad honores adipiscendos, quam haec ipsa habetur. Exemplo luculentissimo nobis erit historia Eurgali ab Aenea silvio conscripta. videatur hic ulterius. Neviz. lib. 4. num. 82.

Possunt ne mulieres peregrinari ill [...]sa pudicitia?

R. Vix quidem: quia viae terun­tur ab omnis generis hominibus, qui praetio illecebrisque, nec non vi Hanreitatem expetunt? Sic Dina Genes. 34. & Angla illa, de qua Sylu epist. is pere grinationis fructus uberrimos protulerunt, & Comi­cis frequenter peregrinatrices sini­strae sunt famae: nam benè sciunt, absente fele saltare mures. Imo in peregrinationibus adeo fiunt appli­cabiles, subjectibiles, tractabiles & [Page 126] erussibiles, ut Theologiae studiosis pro cathedra quam conscendant Iu­ristis pro pulpito, cui corpus impo­nant & medicis pro vivae Anato­miae, subjecto, ac denique nemini non inserviant.