SI CRIMINI CERTA POENA EST A legibus constituta, eam judex irrogare tenetur.
FErrea cùm primùm reliquis succederetaetas,
Pulsaloco, fraudi cessit, avita fides.
Hîc hominum generi Divos (persaepe misertos,
Nunc quoque propitios) consuluisse ferunt.
Certa magis semper certis tormenta dederunt
Criminibus, regi non varianda suo.
Audeat & nostrûm quisquam decreta Deorum
Arbitrio temere posthabuisse suo?
Scilicetinte grior sancita lege voluntas
Iudicis, in varios saepe reflexa dolos.
Mortereum multare jubet Lex justa: severa est
Illa nimis, precio mansuefacta silet.
Verbera Lex, judex, contempta lege, securim
Imperat, iratae non leve mentis opus.
Non tam celsa placent tua Romule moenia plebi,
Quàm Lexlegitimi relligiosa fori.
Sed ne
(que) Lex populo quicquam, ne
(que) moenia prosunt,
Cùm sedet in medio carnificina foro.
Si qua severa nimis veniam meret actio, legi
Id tribues, legi si qua remissa meret.
Quod malè fit, legi malè fit, sibi conscia damni
Ipsa sui, judex criminis aequa foret.
VENDITOR IN RE VENDITA CAeteris creditoribus non praefertur.
VEndiderat Sejo sua praedia Titius, emptor
Pro certo incertam cùm daret aere fidem.
Iam
(que) simul fidei Sejus rerum
(que) suarum
Naufragium medias fecerat inter aquas.
Creditor ire frequens coepit per praedia, qualis
Desertum esuriens lustrat ovile lupus.
Titius hic; Mea sunt, sunt haec mea praedia, clamat.
Emptori precio non sua factasuo.
Caetera turba negat: Nobis quoque partibus equis
Distribui recti conscia jura volunt.
Nam tuus hic Titi, quaprimùm venditus hora,
Sejo cessit ager, desut esse tuus.
A nobis res nostra etiam malè credita Sejo est,
Et sumus in simili conditione pares.
Quantò major erat pars aeris debita, tantò
Hîc etiam fundi pars tibi major erit.
Omnia sicupias, nobis injuria fiet:
Isto non vnquam sors erit aequa modo.
Quisque suo paulùm summo de jure recedat,
Divisus facile caetera reddet ager.
Dixerat: invitus (quondam sua) praedia linqui
[...]
Titius; id tandem cogere jura videt.